Site sahibi olmak artık çok kolay...
Açık Kaynak Kodlu Yazılımlar > İçerik Yönetim sistemleri > Joomla
Teknolojinin gelişmesi, internet kullanıcılığının hızla arması bir çok sektörün internete yönelmesine sebep olmuştur. Artık reklamlar, ürün tanıtımları, alış verişler, rezervasyonlar, güvenlik sistemi yönetimleri, uzaktan eğitim vb. sayamayacağımız kadar sektör artık internet ortamına taşınmış durumdadır. Daha önceleri TV reklamlarına binlerce dolar harcayan firmalar artık reklam harcamalarının büyük bir bölümünü internet ortamına taşımış durumdalar. Daha önceleri firma sitelerinin ağırlıkta olduğu bilinen bir gerçekti, ancak her geçen gün kişisel sitelerin artması dolayısı ile artık dengeler değişmiş durumda. Kişisel kanaatim bir kaç yıl içerisinde kişisel sitelerin sayısının firma ve kurumsal sitelerin sayısından 5-10 kat daha fazla olacağıdır.
Özellikle domain, hosting firmalarının artması ve oluşan rekabet dolayısı ile bu hizmetlerin ucuzlaması internet sitelerinin artmasına sebep olmuştur. Ancak internet sitelerinin özellikle de kişisel sitelerin artmasının sebebi yukarıda bahsettiğim domain ve hosting fiyatlarının rekabet dolayısı ile düşmesi değildir. Her geçen gün binlerce site kazanan internet dünyası bu hızı nereden alıyor dersiniz? Benim cevabım “Açık Kaynak Kodlu Yazılımlar”dan olacaktır.
Açık Kaynak Kodlu Yazılım ne demektir? Bu sorunun cevabını bize Wikipedi versin. Wikipedi şöyle diyor:
“Açık kaynak yazılım (İngilizce: open-source software) veya açık kaynaklı yazılım veya kaynağı açık yazılım, kaynak kodu isteyen herkese açık olan yazılımlardır.
Bu tür yazılımların ayırt edici özelliği kullanıcıya yazılımı değiştirme özgürlüğü sağlamasıdır. Açık kaynak kodlu yazılımlar, uyarlanabilir, sağlam, hızlı ve güvenlirdir. Açık kaynak kod dünyası, yeni bir yazılım üretme biçimi, yeni iş modelleri sunmaktadır. Dünyanın her tarafından bilişim uzmanlarınca imece yöntemi ile endüstri standartlarında geliştirilen açık kaynak kod yazılımları, insanlığın ortak malıdır.”
Evet yukarıdaki açıklamalardan da anlaşılacağı gibi uluslararası alanda ortaklaşa hazırlanmış, kullanımı ücretsiz olan (bazıları ücretli) sistemlere “Açık Kaynak Kodlu Yazılımlar” denir. Bu yazılımların uygulama alanları farklı farklıdır. Ben burada internet dünyasında kullanılan ve özellikle site yapımı için hazırlanmış olanlardan bahsetmek istiyorum.
Evet, internet sitelerinin çok hızlı artmasının temel sebeplerinden gördüğüm “Açık Kaynak Kodlu Yazılımlar”, insanların herhangi bir programa ihtiyaç duymadan site kurmalarını sağlayan sistemlerdir. Daha önceleri site hazırlamak için ihtiyaç duyduğumuz programlar Açık Kaynak Kod kullanıcıları için yardımcı program mahiyeti kazanmıştır. Mesela; önceleri site tasarlamak için kullandığımız Dreamweaver programını şimdi Açık Kaynak Kodlu Yazılım kullanıcıları tema, bileşen, modül vb. eklentileri editlemek için kullanmaktadırlar. Hatta her geçen gün yeni versiyonlarının yayınlandığı bu sistemler, ihtiyaçlara göre geliştirilmekte ve kullanıcılarının başka programlara ihtiyaç duymamalarını ortadan kaldırmaktadır.
İnternete “Açık Kaynak Kodlu Yazılımlar” diye arama yaptığınızda bir çok yazılımla karşılaşırsınız. Bu sistemlerden bazılarının milyonlarca kullanıcısı vardır, bazıları ise pek tutulmamıştır. Kullanıcılarına sınırsız özgürlük tanıyan sistemler gelişmeye, yaşamaya ve kullanılmaya devam etmiş; kullanım alanları sınırlı olanlar ise bu arenada pek yaşama şansı bulamamıştır. Site oluşturmak için kullanılan sistemler “İçerik Yönetim Sistemi” (CRM) diye adlandırılmaktadır.
İçerik Yönetim Sistemlerinden bazıları şunlardır:
Joomla
OSCommerce
Moodle
Php-Nuke
WordPress
XOOPS
Simple Machines Forum
Drupal
Elgg
Mambo
Pligg
PostNuke
SiteFrame
TYPO3
Zangetsu
Webrender
Bu İçerik Yönetim Sistemleri sayısız kullanıcılar tarafından bir çok alanda kullanılmaktadır. Şimdi bu sistemlerin kullanıcılara ne gibi kolaylıklar sağladığına bakalım. Aynı zamanda neden bu kadar çok tutulduğunun cevabını da vermiş olacağız.
Bir site sahibi olabilmek için 3 unsura ihtiyacımız vardır:
1. Domain (Site Adı)
2. Hosting (Sitemizi barındıracağımız yer)
3. Site.
Şimdi gelelim esas konumuza. Domain ve Hosting aldık ve site kurmak istiyoruz. Daha önceleri site hazırlatmak için bir Web tasarımcısına ihtiyacımız vardı, ama artık yok. Çünkü artık İçerik Yönetim Sistemleri var. Bazı Web tasarımcılar, bu yeni nesil Web tasarımcılarını yani İçerik Yönetim Sistemlerini pek sevmezler. Bunun sebebinin ne olduğunu siz düşünün artık. Ben bunu Osmanlı Devletinde matbaaya karşı çıkan kâtiplere benzetiyorum. Az çok tarih bilgisi olanlar, sanırım kâtiplerin neden matbaaya karşı çıktıklarını bilirler. Tabi ki biz burada artık Web tasarımcılarına ihtiyacımız kalmadı demiyoruz. İşlerini profosyonelce yapanlar zaten kendilerini her alanda geliştirmekte ve günümüz teknolojisi neyi gerektiriyorsa ona göre hareket etmektedirler. Bir çok Web tasarımcı kendi içerik yönetim sistemlerini üreterek ihtiyaçlara cevap vermekte günümüz teknolojisine ayak uydurmaktadır.
İçerik yönetim sistemlerini nasıl kullanabiliriz? Öncelikle site kurmadan önce ne sitesi kuracağımıza karar vermeliyiz. Daha sonra kurmak istediğimiz siteye uygun içerik yönetim sistemi seçmeliyiz. Burada içerik yönetim sistemlerinin türlerine, kullanım alanlarına vb. girmek istemiyorum. Bir çok derde deva olan, içerik yönetim sistemleri arasında en çok kullanıcıya sahip olan ve her alanda kullanılabilecek olan “Joomla”dan bahsetmek istiyorum. Burada “Joomla” için bahsedeceğim özelliklerin bir çoğu diğer içerik yönetim sistemleri için de geçerlidir. Ancak “Joomla” içerik Yönetim Sistemleri arasında en çok özelliğe sahip olanıdır.
Joomla içerik yönetim sisteminin son versiyonunu, bileşen, modül ve dil dosyalarını www.joomlasite.eu adresinden indirebilir, Joomla ile ilgili soru ve sorunlarınızın cevabını bulabilirsiniz.
Veri Tabanı oluşturmak ve Joomla Kurulumu ile ilgili derse buradan bakabilirsiniz. Şimdi İçerik Yönetim Sistemlerinden biri olan Joomla’nın özelliklerinden, kolaylıklarından, neden çok tutulduğundan kısaca bahsedelim.
1. Joomla kullanımı kolay bir içerik yönetim sistemidir,
2. Joomla bir çok dili desteklemektedir,
3. Joomla’da bölüm, kategori menü vb. oluşturmak oldukça basittir,
4. Joomla için üretilen sayısızca tema, bileşen, modül, bot ve araç mevcuttur.
5. Joomla ile ilgili internette bir çok destek sitesi mevcuttur.
6. joomla ile hem kişisel hem kurumsal hem de online alış veriş sistemli site hazırlayabilirsiniz. Kısacası her ihtiyaca cevap verebilecek mahiyettedir.
7. Sitede reklam yayınlamak ve reklamları takip etmek çok kolaydır.
8. Site ziyaretçileri ve içeriği ile ilgili istatistikler her zaman elinizin altındadır.
9. Resim, dosya vb. kolayca sitenize yükleyebilirsiniz
10. Site içi arama sistemi kullanıcılara kolaylık sağlamakta ve aradıklarını hemen bulmalarına imkan vermektedir.
11. Siteye ziyaretçileriniz üye olabilir, siz üyelerinize toplu mail, bilgi, duyuru vb. yollayabilir, üyeleriniz arası yazışma sağlayabilirsiniz..
12. Geliştirilmiş bir çok bileşen sayesinde fotoalbüm oluşturabilir bunu ziyaretçilerinizle paylaşabilir, ziyaretçilerinizin de resim eklemelerini ve albüm oluşturmalarını sağlayabilirsiniz.
13. Yine geliştirilen bir çok bileşen sayesinde sanal mağaza kurabilir, site üzerinden ürün tanıtımı ve online satış yapabilirsiniz.
14. Geliştirilen forum bileşenlerinden herhangi birini kullanarak sitenize forum açabilir, ziyaretçilerinizin görüş, bilgi, belge paylaşımını sağlayabilirsiniz.
Kısacası okulunuz, hastaneniz, kursunuz, marketiniz, kendiniz, arkadaşınız için çok kısa sürede site oluşturabilir ve bunu internete yayınlayabilirsiniz. Yukarıda da bahsettiğim gibi bu işlemleri herhangi bir programa ihtiyaç duymadan çok kısa bir sürede halledebilirsiniz.
Eğer birkaç kişinin içerik yönetim sistemlerini tanımasına, bu konuda kendisini geliştirmesine ve site sahibi olmasına sebep oldu isem ne mutlu bana. İçerik yönetim Sistemlerini kullanabilmek bugün bir ayrıcalıktır, ancak gelecekte bu sistemleri milyonlarca kişi kullanacağı için artık ayrıcalık olmaktan çıkacaktır. Dolayısıyla, hem bugün ayrıcalık kazanmak hem de gelecekte milyonlarca kişiden biri olmak için İçerik yönetim Sistemlerini seçin!
Joomla ile ilgili en iyi makalelerden biri olarak gördüğüm Sinan Özdeş’in “Joomla İçerik Yönetimi” adlı yazısını da okumanızı tavsiye ederim.
Kerim Sarıgül